Akademia Wywiadu®

Scenariusz #1

Pewnego dnia, pracownicy jednej z gmin w miejscowości, którą zapewne znasz otrzymali wiadomość e-mail, która wydawała się być zwyczajnym spamem. Większość z nich zignorowała ją i zlekceważyła jako zwykłą wiadomość reklamową. Niestety, niewielka grupa pracowników gminy, którzy otworzyli tę wiadomość i kliknęli w link, okazała się ofiarą cyberataków.

Atak ten nie tylko zagroził prywatnym informacjom pracowników, ale także naraził na niebezpieczeństwo dane wrażliwe gminy i cały system informatyczny samorządu terytorialnego. 

Uczciwość i skuteczność pracy całego urzędu była zagrożona. W końcu udało się odzyskać dane, ale była to dla pracowników ważna lekcja - świadomość i umiejętności w zakresie cyberbezpieczeństwa są niezbędne w dzisiejszych czasach.

Scenariusz #2

1. Faza zbierania informacji: Atakujący dokonuje poszukiwań w Internecie, aby zebrać informacje o urzędniku z Twojej Gminy i strukturze samorządu terytorialnego, w którym pracujesz. Może też poszukiwać ciekawych (niewinnych) informacji w social media, na stronie samorządu, w raportach i dokumentach, których cała masa krąży w sieci.
2. Faza przygotowania ataku: Atakujący tworzy fałszywą wiadomość e-mail, która wygląda autentycznie i jest spersonalizowana do konkretnej osoby, wykorzystuje znaki graficzne, loga, opisy wyglądające jak autentyczne. Może skorzystać z narzędzi do fałszowania adresów e-mail oraz używać logotypów i innych elementów graficznych, aby sprawić, że wiadomość wydaje się bardziej autentyczna. Na pierwszy rzut oka trudno ją odróżnić.
3. Faza wysyłki wiadomości: Atakujący wysyła fałszywą wiadomość e-mail do urzędnika, udając, że pochodzi od wysokiej rangi urzędnika lub kierownika Waszego samorządu. Wiadomość zawiera prośbę o pilne przesłanie poufnych informacji lub dokumentów, które są potrzebne do załatwienia ważnej sprawy albo pilne zrealizowanie przelewu. Takie sytuacje nadal się zdarzają.
4. Faza manipulacji ofiarą: Jeśli urzędnik odpowie na fałszywą wiadomość e-mail, atakujący może próbować manipulować nim (socjotechnika), wykorzystując różne techniki, np. groźby lub przekonanie do wykonywania dalszych czynności. Atakujący może też próbować wykorzystać zdobyte informacje w celu uzyskania dostępu do innych zasobów samorządu lub wyłudzenia dodatkowych informacji.

Atak tego typu (ostatnio bardzo popularny), nazywany spear phishing w rezultacie może prowadzić do poważnego naruszenia poufności i bezpieczeństwa danych wrażliwych / osobowych samorządu terytorialnego oraz wywołać ryzyko dla całej społeczności, jeśli ujawnione zostaną poufne informacje lub dane wrażliwe albo utrata środków. 

Dlatego ważne jest, aby urzędnicy byli świadomi zagrożeń związanych z atakami typu spear phishing i podjęli odpowiednie środki ostrożności, takie jak sprawdzanie wiarygodności nadawcy i zawartości wiadomości oraz raportowanie podejrzanych zachowań odpowiednim służbom.

Spear phishing to rodzaj cyberataku, który polega na oszukaniu jednostki poprzez wysłanie fałszywych lub oszukanych wiadomości e-mail, SMS lub innych komunikatów, które wyglądają na autentyczne. Atakujący po wytypowaniu konkretnej ofiary często udaje kogoś, kogo ofiara zna lub komu ufa, np. pracownika organizacji, przełożonego, dostawcę lub klienta, w celu zyskania jej zaufania i wyłudzenia poufnych informacji lub danych wrażliwych. Atak typu spear phishing jest bardziej wyrafinowany i wymaga bardziej precyzyjnej analizy celu niż zwykły phishing, dlatego jest bardziej skuteczny i trudniejszy do wykrycia. Tu głównym zagrożeniem jest socjotechnika.